26.05.2020 r.
KOLEJNE TARCZE ANTYKRYZYSOWE POMIJAJĄ SPÓŁDZIELCZOŚĆ MIESZKANIOWĄ
Dwa miesiące temu przedstawialiśmy czytelnikom nasz wewnętrzny program działań, w związku z rozprzestrzenianiem się po kraju pandemii koronawirusa.
W zestawie tych działań były takie, które realizowaliśmy własnymi siłami oraz te, co do których niezbędnym wydawała się pomoc Państwa. Dotyczyłaby ona głównie sfery materialnej i wsparcia ekonomicznego spółdzielców w ich budynkach.
Do chwili obecnej Rząd RP uchwalił już trzy Tarcze Antykryzysowe, jednak pomimo zapewnień o potrzebie uwzględnienia w którejś z nich interesów członków spółdzielni mieszkaniowych, rozwiązania takie nie zostały włączone do tarczy.
W skali całego kraju zaległości w opłatach za mieszkania przekraczają obecnie miliard zł.. W wyniku epidemii zaczynają się powiększać. Ludzie tracą pracę, nie mają dochodów, nie mają więc środków na opłacenie rachunków. Przy braku odpowiednich programów rządowych, które przewidywałyby refundację ponoszonych wydatków, może to doprowadzić do jeszcze większego zadłużenia.
Spółdzielnie mieszkaniowe to podmioty działające w celu zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych i innych potrzeb swoich członków oraz ich rodzin. Realizując ww. cele, pełnią niezmiernie ważną rolę społeczną jak również gospodarczą. Swoją działalność podstawową prowadzą non profit. Są one jednostkami samowystarczalnymi finansowo, których źródłem finansowania są opłaty od użytkowników lokali.
Skutki ekonomiczne wywołane epidemią koronawirusa dotykają w szerokim zakresie większość członków spółdzielni mieszkaniowych, ponieważ zmniejszą się wpłaty z tytułu opłat za mieszkania (wzrosną zaległości w opłatach). U nas w ŻSM zanotowaliśmy na przestrzeni pierwszych czterech miesięcy br. 8,5 proc. wzrost zadłużenia. (do poziomu
4,1 mln. zł).
Należy założyć, że poziom ten może się powiększać.
Dlatego Rząd RP powinien obniżyć koszty eksploatacji budynków mieszkalnych
w spółdzielniach, które powinny być objęte pomocą wynikającą z filarów tzw. tarczy antykryzysowej, w sferze ekonomiczno – finansowej spółdzielni i jej członków. O to wnosi ruch spółdzielczy w Polsce, poprzez swoje przedstawicielstwo – jakim jest Związek Rewizyjny Spółdzielni Mieszkaniowych RP.
Pomoc dla spółdzielni mieszkaniowych może być dokonana przez obniżenie kosztów eksploatacji zasobów mieszkaniowych, co wpłynie na poziom należnych opłat z tytułu użytkowania lokali mieszkalnych. Obniżenie tych kosztów winno być w zakresie:
1. Zwolnienia z obowiązku płacenia składek do ZUS (bez dodatkowych opłat i odsetek).
2. Zwolnienia z wnoszenia podatku od nieruchomości, za okres trwania pandemii.
3. Zwolnienia z tytułu opłat wieczystego użytkowania gruntów niezabudowanych na cele mieszkaniowe lub o nieuregulowanym stanie, za okres trwania epidemii.
4. Wprowadzenia zakazu podwyższenia cen i taryf za dostawę mediów (c.o., c.w., gaz, energia elektryczna, woda i kanalizacja) do końca 2020 r.
5. Zwolnienia od podatku dochodowego od osób prawnych dochody spółdzielni mieszkaniowych, w zakresie gospodarki mieszkaniowej uzyskane z gospodarki zasobami mieszkaniowymi oraz z pozostałej działalności. Zwolnienie spółdzielni mieszkaniowych
z obciążeń z tytułu podatku dochodowego od osób prawnych pozwoli na zmniejszenie obciążeń mieszkańców i realizację przedsięwzięć służących bezpieczeństwu mieszkańców
(w zakresie zamieszkania i ich możliwości finansowych).
6. Skrócenia terminów zwrotu VAT z obecnych 60 dni do 14 dni, uwolnienia środków
z rachunków VAT (zblokowanych z uwagi na mechanizm split-payment).
7. Zawieszenia spłaty pożyczek i kredytów na termomodernizację zasobów mieszkaniowych lub obniżenie oprocentowania do 0,05% oraz umożliwienie uzyskania wyższej premii termomodernizacyjnej bądź wyższego umorzenia pożyczek.
8. Umożliwienie spółdzielniom mieszkaniowym korzystania z dotacji na finansowanie kosztów budowy i montażu instalacji fotowoltaicznych.
9. Przyjęcia jednolitych zasad pomocy Państwa dla wszystkich najemców lokali użytkowych, nie tylko dla najemców lokali w zasobach gminnych.
10. Obniżenia, do odwołania oprocentowania kredytu do poziomu stopy referencyjnej 1.00% lub mniejszej w skali rocznej i zobowiązanie banku kredytującego inwestycje do zaniechania pobierania marży banku od spółdzielni mieszkaniowych prowadzących inwestycje w zakresie budownictwa mieszkaniowego na wynajem oraz budowę mieszkań z lokatorskim prawem do lokalu.
11. Zawieszenia do końca 2020 r. toczących się postępowań podatkowych, kontroli podatkowych oraz kontroli celno-skarbowych oraz nierozpoczynanie nowych kontroli podatkowych do końca 2020 r.
Zarządy spółdzielni będą także podejmowały działania mające na celu pomoc członkom w trudnej sytuacji finansowej wywołanej epidemią korona wirusa poprzez m.in. nie naliczanie odsetek za nieterminowe uiszczanie opłat, nie wszczynanie postępowania sądowego w stosunku do osób które znalazły się w trudnej sytuacji materialnej, umożliwienie spłaty zadłużenia w ratach.
Związek Rewizyjny S.M. R.P. stoi na stanowisku, że wdrożenie powyższych rozwiązań pomoże spółdzielniom mieszkaniowym a tym samym kilkunastu milionom Polaków przetrwać kryzys związany z epidemią.
Dobrym rozwiązaniem byłoby także całościowe lub częściowe opłacanie w okresie epidemii ze środków unijnych lub rządowych, czynszów jakie wnoszą członkowie spółdzielni mieszkaniowych oraz najemcy zasobów spółdzielczych.
Rząd RP powinien również zawiesić spłatę pożyczek i kredytów na termomodernizację zasobów mieszkaniowych lub obniżyć ich oprocentowanie. Nie powinno też zabraknąć zwolnienia z CIT dochodów spółdzielni uzyskanych z gospodarki zasobami mieszkaniowymi oraz z pozostałej działalności.
Celowym byłoby także wprowadzenie zmian w przyznawaniu dodatku mieszkaniowego. Przysługuje on osobom, których średni miesięczny dochód na jednego członka gospodarstwa domowego w ciągu trzech miesięcy poprzedzających datę złożenia wniosku o przyznanie dodatku nie przekracza 175 proc. najniższej emerytury
w gospodarstwie jednoosobowym i 125 proc. w gospodarstwie wieloosobowym. W sytuacji kryzysu gospodarczego wywołanego korona wirusem i utratą pracy przez wielu mieszkańców stosowanie kryterium dochodowego jest nieuzasadnione. Należy umożliwić rozpatrywania wniosków składanych przez osoby, które znalazły się w trudnej sytuacji w związku
z panującą epidemią.
Bardzo poważny problem stanowi również brak krajowych programów, które zrefundowałyby spółdzielniom koszty związane z dezynfekcją, w tym też z ozonowaniem części nieruchomości wspólnych oraz pomieszczeń spółdzielni. Koszt przeprowadzenia skutecznej i stałej dekontaminacji nieruchomości to koszt często w dziesiątkach tysięcy złotych, które spółdzielnie mieszkaniowe ponoszą w celu ochrony swoich członków przed zakażeniem COVID-19. Jest to więc wzrost kosztów o ok. 10-15 % w stosunku do dotychczas ponoszonych w skali całych zasobów.
Brak realizacji powyższych postulatów, może doprowadzić do jeszcze większego zadłużenia członków, a w konsekwencji zubożenia polskiego społeczeństwa.
------------------
Podzielamy i popieramy to stanowisko ruchu spółdzielczego. U nas też ludzie mają problemy z opłatami, też liczą każdą złotówkę.
To przez ich naciski po półtoramiesięcznym okresie zmniejszyliśmy skalę dezynfekcji
w klatkach schodowych do połowy częstotliwości (co drugi dzień), a z końcem miesiąca maja przerywamy dalszą akcję z powodu przesyłanych do nas sygnałów, o wysokich kosztach
i sceptycyzmu co do jej skuteczności. Liczymy, że pandemia wygaśnie i niedługo będziemy mogli wrócić do normalności. Natomiast nie wiemy, czy możemy liczyć, że Rząd RP uzna konieczność wdrożenia postulatów mieszkańców spółdzielczych domów w Polsce i pomocy dla nich która to pomoc pomogłaby łatwiej dotrwać do końca pandemii.
Zarząd ŻSM